Bài 4. Thiết kế lý thuyết có cơ sở (Grounded Theory Designs)
4. Các bước tiến hành nghiên cứu lý thuyết có cơ sở
Creswell (2002) đã cung cấp một quy trình mà các nhà nghiên cứu mới bắt đầu sẽ thấy hữu ích khi tiến hành nghiên cứu lý thuyết có cơ sở.
Bước 1. Quyết định xem một thiết kế lý thuyết có cơ sở giải quyết tốt nhất vấn đề nghiên cứu hay không
Một thiết kế lý thuyết có cơ sở phù hợp khi bạn muốn phát triển hoặc sửa đổi một lý thuyết, giải thích một quá trình và phát triển một cách trừu tượng chung về sự tương tác và hành động của mọi người. Như vậy, nó cung cấp một hình ảnh vĩ mô về các tình huống giáo dục hơn là một phân tích vi mô chi tiết.
Bước 2. Xác định một quá trình để nghiên cứu
Bởi vì mục đích của nghiên cứu lý thuyết có cơ sở là giải thích một quá trình, bạn cần xác định sớm một quá trình dự kiến để kiểm tra trong nghiên cứu lý thuyết có cơ sở của bạn. Quá trình này có thể thay đổi và xuất hiện trong suốt nghiên cứu của bạn. Quá trình này sẽ diễn ra một cách tự nhiên từ vấn đề nghiên cứu và các câu hỏi mà bạn muốn trả lời. Sẽ rất hữu ích nếu bạn viết ra quá trình này sớm trong kế hoạch nghiên cứu của bạn, chẳng hạn như “Quá trình đối phó với cuộc sống của sinh viên năm thứ nhất là gì?”
Bước 3. Tìm kiếm sự chấp thuận và quyền truy cập
Giống như các nghiên cứu khác, bước này liên quan đến việc tìm kiếm sự chấp thuận để thu thập dữ liệu, xem xét các cá nhân cho mục đích nghiên cứu của bạn và đảm bảo sự bảo vệ của những người tham gia khi bạn tiến hành điều tra, chẳng hạn như ẩn danh người tham gia.
Bước 4. Tiến hành lấy mẫu lý thuyết
Khái niệm chính trong thu thập dữ liệu lý thuyết có cơ sở là thu thập thông tin có thể hỗ trợ bạn phát triển lý thuyết (ví dụ: những cá nhân đã trải nghiệm quá trình mà bạn đang nghiên cứu). Các nhà lý thuyết có cơ sở sử dụng nhiều dạng dữ liệu, nhưng nhiều nhà nghiên cứu dựa vào các cuộc phỏng vấn để nắm bắt tốt nhất trải nghiệm của các cá nhân theo cách nói của họ. Tuy nhiên, một đặc điểm của nghiên cứu lý thuyết có cơ sở là người hỏi thu thập dữ liệu nhiều lần và tiếp tục quay lại nguồn dữ liệu để biết thêm thông tin trong suốt quá trình nghiên cứu cho đến khi các danh mục được bão hòa và lý thuyết được phát triển đầy đủ. Không có mốc thời gian chính xác cho quá trình này và các nhà nghiên cứu cần phải đưa ra quyết định khi nào họ đã phát triển đầy đủ các danh mục và lý thuyết của mình. Bạn cũng có thể thu thập nhiều nguồn dữ liệu, chẳng hạn như các quan sát, tài liệu và bản ghi nhớ cá nhân của riêng bạn.
Bước 5. Mã dữ liệu
Quá trình mã hóa dữ liệu diễn ra trong quá trình thu thập dữ liệu để bạn có thể xác định dữ liệu nào sẽ thu thập tiếp theo. Nó thường bắt đầu với việc xác định danh mục mã hóa mở và sử dụng phương pháp so sánh liên tục để bão hòa bằng cách so sánh dữ liệu với biến cố và biến cố với danh mục. Một số lượng hợp lý của 10 danh mục là phù hợp, mặc dù con số này phụ thuộc vào mức độ phức tạp của quá trình bạn đang khám phá.
Từ mã hóa mở, bạn tiến tới mã hóa trục và phát triển mô hình mã hóa. Với việc xác định một danh mục cốt lõi, bạn có thể sẽ quay lại thu thập dữ liệu hoặc phân tích lại dữ liệu của mình để xác định các điều kiện nguyên nhân, danh mục can thiệp và bối cảnh, chiến lược và hệ quả để phát triển quá trình mã hóa trục. Sau đó, bạn có thể lắp ráp các thông tin này dưới dạng một mô hình mã hóa của quá trình, trong đó bạn chỉ ra hướng trong quá trình bằng các mũi tên.
Bước 6. Sử dụng mã hóa chọn lọc và phát triển lý thuyết
Quá trình mã hóa cuối cùng là mã hóa chọn lọc, và nó liên quan đến việc thực sự phát triển lý thuyết của bạn. Quá trình này bao gồm việc liên kết các danh mục trong mô hình mã hóa. Nó có thể liên quan đến việc tinh chỉnh mô hình mã hóa trục và trình bày nó như một mô hình hoặc lý thuyết của quá trình. Nó có thể bao gồm việc viết các đề xuất cung cấp các ý tưởng có thể kiểm tra được để nghiên cứu hơn nữa. Bạn có thể trình bày lý thuyết của mình dưới dạng một chuỗi các mệnh đề hoặc mệnh đề con. Giai đoạn này cũng có thể liên quan đến việc viết một câu chuyện hoặc một bài tường thuật mô tả mối quan hệ qua lại giữa các danh mục.
Bước 7. Xác thực lý thuyết
Điều quan trọng là phải xác định xem giải thích lý thuyết của bạn có hợp lý với những người tham gia hay không và có phải là sự thể hiện chính xác các sự kiện và trình tự của chúng trong quá trình đó hay không. Do vậy, xác nhận lý thuyết là một phần tích cực của quá trình nghiên cứu.
Sau khi phát triển một lý thuyết, nhà nghiên cứu có thể xác nhận quá trình bằng cách so sánh nó với các quá trình hiện có được tìm thấy trong tài liệu. Ngoài ra, những người đánh giá bên ngoài, chẳng hạn như những người tham gia dự án đánh giá lý thuyết có cơ sở, có thể chứng minh lý thuyết, bao gồm cả tính hợp lệ và đáng tin cậy của dữ liệu.
Bước 8. Viết báo cáo nghiên cứu lý thuyết có cơ sở
Tất cả các nghiên cứu lý thuyết có cơ sở đều kết thúc với các lý thuyết được tạo ra bởi nhà nghiên cứu báo cáo sự trừu tượng về quá trình đang được kiểm tra.
Tài liệu tham khảo
- Creswell, J. W. (2002). Educational research: Planning, conducting, and evaluating quantitative (pp. 146-166). Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall.
- Lovely Professional University. Methodology of Educational Research and Statistics. Produced & Printed by Laxmi Publications (P) LTD, 2014. No 113, Golden House, Daryaganj, New Delhi-110002 for Lovely Professional University Phagwara
- Charmaz, K. (1994). Identity dilemmas of chronically ill men. The Sociological Quarterly, 35(2), 269-288.
- Johnson, R. B., & Christensen, L. (2019). Educational research: Quantitative, qualitative, and mixed approaches. Sage publications.
